Menjejaki 31 Ogos 1957 (Gelombang Pertama)

Gelombang Pertama

1906

Kebangkitan nasionalisme dimulakan oleh anak-anak muda lepasan pengajian tinggi Timur Tengah. Tokoh-tokohnya:- 

1. Sheikh Tahir Jalaluddin Al-Azhari Al-Falaki
2. Syed Sheikh Al-Hadi
3. Sheikh Muhammad ibn Salim Al-Kalali 
4. Sheik Muhammad bin Akil
5. Sheikh Awad bin Saidin
6. Haji Abas bin Taha.

Sheikh Tahir Jalaluddin Al-Azhari Al-Falaki

Syed Sheikh Al-Hadi

23 Julai 1906

Majalah Al-imam diterbitkan dan menjadi wadah bagi tokoh-tokoh ini menyuarakan tentangan terhadap British. Mereka membawa konsep ajaran Muhammad Abduh dari Mesir. British pula menggunakan ulama-ulama dan tokoh-tokoh agama di Tanah Melayu untuk menentang golongan ini atas alasan berlawanan dengan ajaran Islam.

Majalah Al-Imam

Mereka tidak dibenarkan oleh tokoh-tokoh agama dan pembesar-pembesar negeri Melayu masuk ke Tanah Melayu di mana pusat kegiatan mereka ketika itu ialah di Singapura dan Pulau Pinang. Atas tekanan-tekanan tersebut, British berjaya melemahkan perjuangan mereka menjelang tahun 1920. Sekalipun akhbar-akhbar Neracha, Warta Malaya, Saudara dan Al-Ikhwan terus diterbitkan tetapi suara golongan ini sudah mula mengendur.

Akhbar Warta Malaya

Akhbar Al-Ikhwan

1922

Maktab Perguruan Sultan Idris (MPSI), Tanjung Malim di Perak telah ditubuhkan bagi mendidik guru-guru Melayu. Ini adalah salah satu pusat pengajian untuk anak Melayu selain dari Kolej Melayu Kuala Kangsar yang dikhaskan untuk anak kerabat diraja dan pembesar-pembesar Melayu. 

Maktab Perguruan Sultan Idris (MPSI)

Kolej Melayu Kuala Kangsar (MCKK)

Di antara tokoh MPSI ini ialah O.T.Dussek, Za'ba, Abdul Hadi bin Hassan dan Harun Muhammad Amin. Mereka memainkan peranan penting menanamkan semangat kebangsaan di kalangan guru-guru Melayu.

Zainal Abidin Ahmad (Za'ba)

Harun Muhammad Amin

1929

Ibrahim Haji Yaakob, seorang tokoh pelajar berumur 18 tahun menubuhkan gerakan politik haram 'Ikatan Pemuda Pelajar'. Dalam tahun 1930, ditubuhkan pula 'Ikatan Semenanjung Borneo'. Lain-lain tokoh pelajar ialah Muhammad Isa Mahmud, Hassan Haji Manan, Yaakob Muhammad Amin dan Abdul Karim Rashid.

1934

Raja Sir Chulan, Raja Dihilir Perak dan Dato' Abdullah bin Haji Dahan, Undang Luak Rembau yang menjadi ahli Federal Council menuntut British berhenti membawa masuk pekerja-pekerja buruh dari China dan India tanpa sekatan ke Tanah Melayu. Mereka juga menuntut ditubuhkan pasukan tentera yang khusus untuk orang-orang Melayu. Dari cadangan ini tertubuhlah pasukan Askar Melayu.

1935

Raja Sir Uda dan seorang peguam, Tengku Ismail menubuhkan parti politik bercorak kenegerian iaitu Persatuan Melayu Selangor diikuti oleh Tengku Muhammad bin Sultan Ahmad yang menubuhkan Persatuan Melayu Pahang dan Tengku Muhammad Nasir menubuhkan Persatuan Melayu Negeri Sembilan.

1937-1938

Ibrahim Haji Yaakob dan Ishak Haji Muhammad (Pak Sako: nasionalis yang berjuang melalui bidang penulisan) menguasai akhbar Majlis di Kuala Lumpur dan kemudian menubuhkan Kesatuan Melayu Muda (KMM). Majlis adalah salah sebuah akhbar yang menyuarakan penentangan terhadap dasar British.

Pak Sako

1941

Seramai 200 orang ahli KMM ditangkap oleh British kerana dikatakan bersubahat dengan Jepun. Semasa pendudukan Jepun, mereka menubuhkan Kesatuan Rakyat Indonesia Semenanjung (KRIS).

(Sumber: Arkib Negara Malaysia)

bersambung di Gelombang Ke-2...